Công nghệ làm mát tiên tiến CoolBot đã được giới thiệu và trình diễn ngày hôm nay sau khi thí điểm thành công tại Mộc Châu, tỉnh Sơn La. Buổi trình diễn và các mô hình thí điểm đều nằm trong khuôn khổ dự án Chuỗi cung ứng lạnh tăng cường nguồn rau chất lượng cao từ Sơn La đến các thị trường ở đô thị do chính phủ Australia tài trợ thông qua chương trình Aus4Innovation.
 |
Kho lạnh tại HTX Nông nghiệp Hữu cơ Đông Sang (xã Đông Sang, huyện Mộc Châu) là kho lạnh đầu tiên được dự án lắp đặt. |
Công nghệ CoolBot sử dụng bộ điều khiển giúp các thiết bị điều hòa không khí thông thường đạt nhiệt độ thấp nhất là 5oC. Công nghệ này có thể được áp dụng cho kho lạnh và xe tải để lưu trữ và vận chuyển rau quả tươi.
 |
Xe tải lạnh của HTX Nông Xanh (thị trấn Nông trường Mộc Châu) đã đi vào hoạt động. |
Ngành hàng rau quả là nguồn việc làm và thu nhập quan trọng cho người dân tỉnh Sơn La, đặc biệt là phụ nữ. Với sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống siêu thị và cửa hàng tiện lợi tại Hà Nội và các thành phố lớn khác, nhu cầu tiêu thụ nông sản chất lượng cao hiện nay rất lớn. Tuy nhiên, do không có chuỗi cung ứng lạnh giữa Sơn La và Hà Nội, rau quả khi vận chuyển đến nơi bị hỏng, dập nát nên đôi khi người nông dân phải vứt bỏ tới 30% sản lượng, đặc biệt là các loại rau quả dễ hư hỏng như xà lách, đậu và cà chua.
Dự án do công ty Fresh Studio Việt Nam và Applied Horticultural Research đến từ Australia thực hiện đã lắp đặt thành công 11 kho lạnh và 02 xe tải lạnh sử dụng CoolBot cho các nông dân và hợp tác xã ở Mộc Châu. Dự án cũng tổ chức tập huấn về sử dụng công nghệ và các kỹ thuật sau thu hoạch khác. Ngoài ra, để nông dân có đầy đủ thông tin, dự án cũng đã tiến hành đánh giá ban đầu về khả năng đảm bảo chất lượng rau củ khi áp dụng công nghệ CoolBot và khảo sát mức tăng thu nhập của người nông dân sau khi áp dụng công nghệ.
Nói về thành công của dự án, Giám đốc chương trình Aus4Innovation, Tiến sĩ Kim Wimbush, cho biết “CoolBot là một giải pháp đã được công nhận, công nghệ này được phát triển hướng đến những hộ nông dân quy mô nhỏ ở các nước đang phát triển và hiện đang được áp dụng rộng rãi. Với việc giới thiệu công nghệ này đến Việt Nam, chúng tôi hy vọng sẽ mang lại cơ hội cho các sản phẩm nông sản địa phương tiếp cận thị trường mới và xa hơn, đồng thời góp phần đảm bảo sinh kế bền vững của người dân.”
Bà Cầm Thị Phong, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Sơn La cũng cho biết thêm “Ứng dụng khoa học công nghệ đã được lãnh đạo tỉnh xác định là một trong những giải pháp đẩy mạnh ngành nông nghiệp và thực phẩm. Chúng tôi đánh giá cao dự án vì đã cung cấp đầy đủ gói đào tạo và chuyển giao công nghệ, đồng thời củng cố mô hình hợp tác bao gồm doanh nghiệp, viện nghiên cứu và chính quyền địa phương để đảm bảo tính bền vững”.
Dự án được khởi động từ tháng 9 năm 2020 với nguồn tài trợ 378.000 đô la Úc từ chương trình Aus4Innovation. Nhóm thực hiện dự án đã làm việc với các tổ nhóm nông dân để thí điểm liệu ứng dụng công nghệ CoolBot sử dụng máy điều hòa không khí sản xuất trong nước có thể giải quyết yếu tố chuỗi cung ứng lạnh đang thiếu trong chuỗi giá trị rau quả, tăng thu nhập cho nông dân và cải thiện chất lượng cũng như nguồn cung rau cho người tiêu dùng tại Việt Nam.
 |
Xe tải lạnh đã giúp HTX Nông Xanh vận chuyển rau củ đến khách hàng là các cửa hàng rau sạch tại Hà Nội hàng tuần. |
Chương trình Aus4Innovation khởi động vào năm 2018 với ngân sách 16,5 triệu đô la Úc là chương trình hỗ trợ phát triển được tài trợ bởi Bộ Ngoại giao và Thương mại Australia (DFAT), đồng tài trợ và quản lý bởi cơ quan khoa học quốc gia của Australia - CSIRO với đối tác chiến lược là Bộ Khoa học và Công nghệ Việt Nam. Mục tiêu của chương trình là nhằm củng cố hệ thống đổi mới sáng tạo của Việt Nam, chuẩn bị cho các cơ hội liên quan đến Công nghiệp 4.0, đồng thời giúp hình thành chương trình phát triển về khoa học và công nghệ và đổi mới sáng tạo tại Việt Nam.
 |
Đại diện dự án giới thiệu với ông Kim Wimbush, Giám đốc Chương trình Aus4Innovation về thành quả dự án. |
