Theo cơ quan chức năng, xe điện sử dụng nhiều loại ắc quy, pin, phổ biến là loại Pin lithium ion; việc sạc điện cho ắc quy, pin theo nguyên lý: Nguồn điện xoay chiều 220V được chuyển sang một chiều qua bộ đổi điện và sạc điện cho ắc quy, pin. Bên cạnh những tiện ích của loại phương tiện này, có nhiều vấn đề được quan tâm, trong đó có nguy cơ cháy, nổ từ chính hệ thống điện của xe. Trong thời gian qua, trên thế giới và tại Việt Nam đã xảy ra nhiều vụ cháy xe điện, gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản.
Xe điện đang ngày càng là phương tiện có nhiều người sử dụng
Do đó, để ngăn ngừa nguy cơ cháy, nổ trong quá trình sử dụng xe điện, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH, Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân trong quá trình sạc điện phải thường xuyên kiểm tra để kịp thời phát hiện, xử lý ngay khi có sự cố; ngừng sạc điện trước khi ra khỏi nhà hoặc đi ngủ, tuyệt đối không sạc qua đêm và không có người lớn ở nhà.
Cụ thể, trong quá trình sạc, sử dụng xe điện:
1/ Đối với người sử dụng xe điện:
- Cần lựa chọn, sử dụng xe điện bảo đảm chất lượng, đã được cơ quan quản lý có thẩm quyền kiểm định theo quy định; tuân thủ tuyệt đối theo hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất.
- Thực hiện sạc điện theo đúng hướng dẫn và khuyến cáo của nhà sản xuất để đảm bảo độ bền và an toàn khi sử dụng; không sạc điện cho phương tiện khi phát hiện thiết bị sạc hoặc phương tiện gặp lỗi; khi ắc quy, pin có dấu hiệu phù, nứt… cần thay thế ắc quy, pin mới. Đồng thời lưu ý:
+ Sạc điện lúc ắc quy, pin gần hết, dùng nguồn điện phù hợp (theo mức điện áp nhà sản xuất khuyến cáo) và ổn định; sau khi sử dụng phải chờ bình điện nguội khoảng 20 phút rồi mới bắt đầu sạc, không sạc ngay sau khi chạy xe, không sạc quá 8 giờ liên tục, khi sạc điện cần ngắt khóa điện nguồn, nếu không sẽ ảnh hưởng đến quá trình sạc điện. Nếu lâu không dùng xe, nên sạc ắc quy, pin đầy rồi tháo rời khỏi xe; không để ắc quy, pin ở khu vực nóng, ẩm; bảo quản bình điện ở nơi cao ráo, thoáng mát…
+ Bố trí sạc cho xe điện ở nơi khô ráo, thoáng mát bên ngoài khu vực để ở như sân, vườn…, đảm bảo điều kiện thông thoáng trong suốt quá trình sạc điện; nếu không phải có các biện pháp bảo ôn hoặc giảm nhiệt; không để xe, ắc quy, pin, bộ sạc bên trên hoặc gần các vật dụng, hàng hóa dễ cháy, nổ gần nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị sinh lửa sinh nhiệt.
+ Phải có người thường xuyên kiểm tra, giám sát trong suốt quá trình sạc cho xe điện để kịp thời phát hiện, xử lý ngay khi có sự cố cháy, nổ. Tuyệt đối không sạc điện qua đêm hoặc khi không có người lớn ở nhà.
Hiện trường vụ cháy chung cư mini ở Khương Hạ, Thanh Xuân, Hà Nội nghi do chập điện khi sạc xe điện
- Không tự ý điều chỉnh thông số kỹ thuật của phương tiện, thiết bị khác so với yêu cầu kỹ thuật của phương tiện; khi thay thế các thiết bị, linh kiện, ắc quy, pin, bộ sạc… cần lựa chọn đúng chủng loại ắc quy, pin phù hợp, đồng bộ với các thông số quy định của sạc điện, động cơ và bộ điều khiển, không sử dụng loại không rõ nguồn gốc; không tự ý thay đổi kết cấu xe, không lắp thêm phụ kiện hay thiết bị tác động đến hệ thống dây dẫn và nguồn điện của xe (thiết bị không tương thích, chênh lệch nguồn điện có thể làm ắc quy, pin phát nổ). Thực hiện chế độ kiểm tra, bảo dưỡng theo quy định của nhà sản xuất.
- Rửa xe đúng cách. Không dùng tia nước áp lực cao hoặc phun trực tiếp vào các vị trí dưới yên xe. Sau khi rửa xe, cần lau khô khu vực pin, ắc quy, phanh của xe rồi mới khởi động lại. Khi đi mưa về cần để xe ở vị trí khô ráo, thoáng gió để hong khô và kiểm tra xác định có nước vào trong vị trí pin, ắc quy không.
- Đối với xe ô tô điện:
+ Sạc tại những trạm sạc xe điện dành cho ô tô đã được cấp phép theo quy định (tại trạm xăng, điểm dừng nghỉ, trong nhà và công trình...) hoặc sử dụng bộ sạc tại nhà (bộ sạc dự phòng di động) phải bảo đảm an toàn PCCC theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Các trạm sạc điện này phải được duy trì yêu cầu về giải pháp ngăn cháy, chống cháy lan đối với các khu vực xung quanh (cửa hàng kinh doanh xăng dầu, khu vực gara để xe...) và trang bị phương tiện về PCCC theo quy định; có phương án xử lý tình huống cháy, nổ tại khu vực sạc điện.
+ Thường xuyên kiểm tra, bảo trì, bảo dưỡng các thiết bị, hệ thống điện, phương tiện PCCC tại trạm sạc để kịp thời phát hiện, thay thế các thiết bị hư hỏng trong quá trình hoạt động.
2/ Đối với cơ sở kinh doanh xe điện:
- Thực hiện nghiêm túc trách nhiệm của người đứng đầu cơ sở, chủ hộ kinh doanh; quản lý chặt chẽ việc sử dụng nguồn lửa, nguồn nhiệt, các thiết bị và dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt; thực hiện đầy đủ nghiêm túc biện pháp an toàn phòng cháy chữa cháy (PCCC) khi tiến hành hàn, cắt kim loại; Tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, chấp hành nội quy, quy định về an toàn PCCC đối với khách hàng và nhân viên tại cơ sở, phổ biến kiến thức, pháp luật về PCCC&CNCH, hướng dẫn kỹ năng thoát nạn, kỹ năng sử dụng phương tiện chữa cháy. Góp phần đảm bảo việc thực hiện, duy trì điều kiện an toàn phòng cháy và chữa cháy trong phạm vi quản lý.
- Không để hàng hóa tràn lan, lấn chiếm lối đi; sắp xếp hàng hóa trong khu vực kho ngăn nắp, đảm bảo khoảng cách an toàn về PCCC, chống cháy lan và điều kiện thoát nạn trong trường hợp xảy ra sự cố về cháy, nổ. Đảm bảo điều kiện an toàn PCCC trong việc xuất, nhập hàng hóa; chuẩn bị sẵn dụng cụ phá dỡ để tạo lối thoát, không để các vật dụng che chắn lối thoát nạn trên hành lang, cầu thang của tòa nhà, không chèn, khóa cửa buồng thang, cửa ra thoát nạn.
- Khu vực để trưng bày xe điện các loại phải sắp xếp thành các hàng, dãy đảm bảo an toàn về đường, lối thoát nạn, khoảng cách PCCC. Không sắp xếp xe gần các tủ điện, thiết bị điện, không sắp xếp xe ở các vị trí che khuất các phương tiện, dụng cụ phòng cháy và chữa cháy để tránh gây cản trở trong việc sử dụng, triển khai chữa cháy khi xảy ra sự cố cháy, nổ. Lưu ý trong quá trình xuất, nhập, trưng bày xe điện phục vụ mục đích kinh doanh, cần tháo rời các bộ phận ắc quy, pin và bố trí tại khu vực kho riêng và có giải pháp đảm bảo khả năng ngăn cháy lan với khu vực xung quanh, phương án xử lý khi có sự cố cháy, nổ xảy ra.
- Tắt tất cả các thiết bị tiêu thụ điện khi không sử dụng. Kiểm tra, gia cố hệ thống điện, thiết bị tiêu thụ điện, lắp đặt bổ sung các thiết bị bảo vệ để kịp thời đóng ngắt khi có sự cố cháy, nổ xảy ra; kiểm tra, bảo dưỡng các hệ thống âm thanh, ánh sáng đảm bảo an toàn PCCC; niêm yết bảng cấm lửa, cấm hút thuốc, trang bị phương tiện PCCC tại chỗ theo quy định; biển cấm lửa, tiêu lệnh chữa cháy tại những nơi có nguy hiểm cháy, nổ (hay kho chứa xe điện các loại, chứa các bình ắc quy, hộp sạc…); niêm yết sơ đồ, biển chỉ dẫn thoát nạn.
- Không sử dụng vật liệu dễ cháy để làm vách ngăn, ốp trần, tường, trang trí nội thất,…; phông màn, rèm cửa phải được xử lý bằng chất chống cháy; Xây dựng và thực tập phương án chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ với nhiều tình huống giả định để chủ động xử lý khi có cháy, nổ, sự cố, tai nạn xảy ra.
- Nâng cao và duy trì thường xuyên công tác tự kiểm tra an toàn PCCC tại cơ sở. Thường xuyên kiểm tra, bảo dưỡng các phương tiện PCCC của cơ sở, đảm bảo sự hoạt động của hệ thống báo cháy tự động, hệ thống chữa cháy tự động (nếu có), bình chữa cháy xách tay, công cụ phá dỡ, thoát nạn… để kịp thời xử lý các tình huống cháy, nổ xảy ra và hướng dẫn thoát nạn. Đầu tư kinh phí cần thiết cho hoạt động PCCC. Kiểm tra, bảo dưỡng hệ thống PCCC, hệ thống điện và các hệ thống kỹ thuật liên quan khác được trang bị tại cơ sở theo quy định, kịp thời thay thế các thiết bị cũ, hỏng, đảm bảo an toàn trong quá trình hoạt động kinh doanh./.
