Dư âm vang vọng từ đêm nghệ thuật mạch nguồn Ví, Giặm
Mạch Nguồn Ví, Giặm đã chinh phục khán giả từ chất lượng nghệ thuật đến tâm huyết, sáng tạo của cả đội ngũ từ BTC, nghệ sĩ đến cả những người con quê hương xứ Nghệ đã không tiếc sức người, sức của... góp nhặt trong suốt 3 tháng gian khổ cho một chương trình nghệ thuật âm nhạc bằng cả trái tim.
 |
| Ca sĩ Bùi Lê Mận trình bày ca khúc Đêm nghe tiếng đò đưa nhớ Bác của nhạc sĩ An Thuyên |
Sức quyến rũ từ những khúc ca mang âm hưởng Ví Giặm
Mở đầu chương trình là ca khúc Đêm nghe tiếng đò đưa nhớ Bác, một ca khúc đầu tay của nhạc sĩ An Thuyên, chính là món quà tri ân của những người con xứ Lam Giang gửi đến một Người Con xứ Nghệ-vị Cha già kính yêu của nhân dân Việt Nam.
Qua lời ca ngọt ngào của ca sĩ Bùi Lê Mận, khán giả như được trở về với thời cổ tích, lạc vào không gian và thời gian huyền thoại nơi ngân nga những làn điệu Ví, Giặm phường vải, thấp thoáng bóng hình tuổi thơ của một lãnh tụ vĩ đại được nuôi dưỡng, tắm mát bằng mạch nguồn văn hóa dân gian đặc sắc. Dường như xứ Nghệ, núi Hồng Lĩnh hay dòng Lam Giang huyền thoại, làn điệu dân ca Ví-Giặm- và Chủ tịch Hồ chí Minh kính yêu là những yếu tố tinh túy, hòa quyện không thể tách biệt của một chỉnh thể văn hóa đặc biệt không thể không nhắc tới hay kéo theo mỗi khi nhớ về quê hương Nghệ An.
Điều này lại càng đặc biệt hơn khi chương trình được diễn ra đúng vào tháng Năm, thời gian mà triệu triệu con tim người Việt cùng tưởng nhớ Bác Hồ nhân dịp kỷ niệm 133 năm ngày sinh của Người.
 |
| Khúc hát sông quê, sáng tác Nguyễn Trọng Tạo, trình bày Bùi Lê Mận |
Chương trình nghệ thuật Mạch nguồn Ví, Giặm được chia ra làm 3 phần: Mơ quê, Giai điệu tình yêu và Cung đàn đất nước. Ý tưởng của những người làm chương trình là dẫn dắt khán giả đi từ xứ xở Nghệ An, nơi sinh ra, nơi nuôi dưỡng, tắm mát và hun đúc tài năng cho tâm hồn nghệ sĩ của 5 nhạc sĩ đến khi trưởng thành, rồi từ đây họ cống hiến trọn đời những ca khúc, tác phẩm nghệ thuật tinh túy nhất cho quê hương, đất nước bằng tình yêu nồng cháy, bằng khát khao tôn vinh, cống hiến, bằng nỗi nhớ thương da diết.
Những câu ca của gừng cay muối mặn, của phù sa sông quê, của tình người xứ Nghệ tiếp tục được bồi đắp trong những ca khúc đi cùng năm tháng...
 |
| Neo đậu bến quê, sáng tác An Thuyên, trình bày NSƯT Phạm Phương Thảo |
Phần I: Mơ quê gồm các ca khúc Neo đậu bến quê (sáng tác: An Thuyên, trình bày: NSƯT Phạm Phương Thảo; Một khúc tâm tình của người Hà Tĩnh ( sáng tác: Nguyễn Văn Tý), Mơ quê (sáng tác: Nguyễn Tài Tuệ), Khúc hát sông quê (sáng tác: Nguyễn Trọng Tạo)...
 |
| Xa khơi, sáng tác Nguyễn Tài Tuệ, biểu diễn: Đinh Trang |
Có thể nói, quê hương xứ Nghệ bên dòng Lam giang thơ mộng là mạch nguồn tình yêu với câu hò, điệu ví cho những nhạc sĩ của chúng ta "hút lấy" tinh túy để “nhả ra” những nốt son vàng. Họ đã thả hồn vào lời ca tiếng hát, từng nốt nhạc dân ca để rồi ngân lên những giai điệu nồng cháy chạm đến trái tim bao người.
Từ miền Lam Giang, những giai điệu tình yêu đã ngân lên, thắp sáng và đồng điệu biết bao tâm hồn khán thính giả trên mọi miền tổ quốc với nhiều cung bậc: tình yêu đất nước, yêu nhân dân, yêu quê hương, đồng bào và tình yêu đôi lứa. Phần II: Giai điệu tình yêu cũng chiếm thời lượng dài nhất của chương trình với những ca khúc đã trở nên quen thuộc như máu thịt của mỗi người con đất Việt. Đó là tình yêu của người phụ nữ hiện đại mang âm hưởng chinh phụ đợi chồng suốt 20 năm chinh chiến trong ca khúc Hoa sữa (của nhạc sĩ Hồng Đăng), tình yêu nỗi nhớ da diết mà tự hào của người cha đối với con gái nhỏ, của người chồng từ nơi công tác xa xôi nhớ về vợ con, gia đình nơi hậu phương trong cuộc sống khói lửa chiến tranh trong ca khúc Mẹ yêu con (nhạc sĩ Nguyễn Văn Tý); là tình yêu- khúc giao duyên bình dị mộc mạc mà say đắm của những chàng trai, cô gái thôn quê xứ Nghệ bên dòng Lam giang cổ tích trong ca khúc Ca dao em và tôi (An Thuyên), là nỗi nhớ quê hương khắc cốt ghi tâm nơi sinh ra lớn lên qua những ca khúc Ký ức đêm, Dư âm (Nguyễn Văn Tý), Đôi mắt đò ngang (Nguyễn Trọng Tạo)...
 |
| Em chọn lối này, sáng tác An Thuyên, trình bày Đỗ Tố Hoa |
Tình người nghệ sĩ với những xúc cảm sâu lắng, đa tình, vừa hồn nhiên mộc mạc chân quê, vừa hào hoa phong nhã đã phả vào trong mỗi ca khúc của Giai điệu tình yêu, thật sự đi vào tận trái tim người nghe để dẫn dắt họ khóc cười, chìm nổi, rung cảm cùng tiếng tơ lòng nghệ sĩ qua sự thể hiện hết mình của những ca sỹ hát có tâm.
"Từ mạch nguồn Ví, Giặm, từ tình yêu xứ xở của chát mặn chua cà, của bỏng rát gió Lào, của ngọt ngào yêu thương... 5 nghệ sĩ đã gửi vào nhạc phẩm của mình những ca từ mang hồn cốt, khí chất và bản lĩnh con người xứ Nghệ".
 |
| Ca sĩ Thanh Lam đắm say với Hoa sữa và Ký ức đêm của nhạc sĩ Hồng Đăng |
Từ tình yêu quê hương xứ xở, từ tình yêu đôi lứa với khát khao cống hiến, các nhạc sĩ đã đóng góp tâm sức, tài năng tuyệt vời cho nền âm nhạc Việt Nam, tạo nên những hòn ngọc quý giá. Tình yêu và tài năng nghệ sĩ đã xây đắp nên hình hài đất nước bằng âm nhạc được thể hiện ở phần III, phần trọng tâm của chương trình: Cung đàn đất nước. Đó là các ca khúc Xa khơi (sáng tác: Nguyễn Tài Tuệ, thể hiện Đinh Trang), Em chọn lối này (sáng tác: An Thuyên, thể hiện Đỗ Tố Hoa), Làng Quan Họ quê tôi (sáng tác: Nguyễn Trọng Tạo, thể hiện Lương Anh).
 |
| Ca khúc Tiếng hát giữa rừng Pắc Bó của nhạc sĩ Nguyễn Tài Tuệ, thể hiện: Vũ Thắng Lợi |
Hình tượng đất nước một lần nữa trở lại trong ký ức về Bác Hồ, với nỗi nhớ Bác da diết, những kỷ niệm không quên về Người trong những ngày Người còn ở núi rừng Tây Bắc xa xôi xây dựng căn cứ Cách Mạng và lãnh đạo nhân dân ta kháng chiến chống Pháp (Tiếng hát giữa rừng Pắc Bó, sáng tác: Nguyễn Tài Tuệ, trình bày Vũ Thắng Lợi). Đất nước còn là biển trời quê hương đẹp như gấm hoa mở ra tương lai và tầm nhìn đất nước cho hôm nay và mai sau (ca khúc Biển hát chiều nay, sáng tác: Hồng Đăng, thể hiện: Vũ Tiến Lâm).
Ca khúc Biển hát chiều nay đã khép lại một bữa tiệc âm nhạc đặc sắc nhưng mở ra những dư âm vang vọng về một đất nước Việt Nam tươi đẹp, thắm tình. Xúc cảm dạt dào tươi mới từ những khúc hát hôm qua của những nhạc sĩ quê hương xứ Nghệ có lẽ sẽ vẫn ngân nga mãi trong lòng khán giả từ buổi hôm nay.
Tình người xứ Nghệ qua một chương trình nghệ thuật
Mạch nguồn Ví, Giặm là chương trình nghệ thuật do Hội Đồng hương Nghệ An, những người con xứ Nghệ làm để tri ân 5 nhạc sĩ tài hoa của đất Nghệ. Ý tưởng hẳn đã được nung nấu ấp ủ từ lâu. Trước đó, không phải là chưa có những chương trình nghệ thuật của xứ Nghệ hát lên những bài ca của xứ xở, nhân một sự kiện, một kỷ niệm nào đó. Tuy nhiên một kiện âm nhạc đậm chất nghệ thuật và thuần túy “chuyên môn” này có lẽ được thực hiện là lần đầu tiên, mở ra một sinh hoạt văn hóa tinh thần cao quý, chất lượng cho nhân dân Thủ đô và cả nước thụ hưởng, với hơn 40 đài truyền hình trong cả nước truyền hình trực tiếp và tiếp sóng.
 |
| Làng Quan Họ quê tôi, sáng tác Nguyễn Trọng Tạo, trình bày: Lương Anh. |
Chương trình đã tập hợp, thu hút được một lực lượng hùng hậu tham gia xây dựng: hai nguyên Bộ trưởng, hai nguyên Thứ trưởng, một số UVTƯ, tướng lĩnh trong công an, quân đội, nhiều AHLLVT, AHLĐ, các doanh nhân tên tuổi lớn trong và ngoài nước cùng hàng triệu đôi tay, khối óc, con tim của những người con xứ Nghệ trên đất quê hương Nghệ An và khắp miền đất nước, vươn ra cả nước ngoài.
Thành công đầu tiên chính của chương trình là kết nối được những con tim, gắn chặt tình đoàn kết. Âm nhạc, một ngôn ngữ có sức mạnh không biên giới có khả năng kì diệu là chinh phục, kết nối cả những người không phải quê hương, không quen thuộc văn hóa vẫn rung lên những nhịp đồng điệu, yêu thương.
 |
| Biển hát chiều nay, sáng tác Hồng Đăng, trình bày: NSƯT Vũ Tiến Lâm |
Nguyên Bộ trưởng Bộ Văn hóa-Thông tin Lê Doãn Hợp, Chủ tịch Hội Đồng hương Nghệ An, Trưởng BTC đã nói “5 nhạc sĩ tài hoa của quê mẹ Nghệ An là Nguyễn Văn Tý, Nguyễn An Thuyên, Nguyễn Tài Tuệ, Nguyễn Trọng Tạo và Hồng Đăng đã lần lượt đi xa. Nhưng dấu ấn về cuộc đời và những tác phẩm âm nhạc bất hủ, ca từ ngọt ngào, nốt nhạc du dương, sâu lắng mang đậm chất dân ca Ví, Giặm vẫn lay động mãi trong tâm trí của tất cả chúng ta. Âm nhạc đã đồng hành và thăng hoa cùng dân tộc, tạo dựng những mốc son sáng giá trong dòng chảy văn hóa và đời sống văn hóa tinh thần của nhân dân ta.
“5 nhạc sĩ của đất Lam Giang được tôn vinh hôm nay đều là những nốt son sáng giá trong kho báu của nền âm nhạc Việt Nam, là niềm tự hào của nhân dân Nghệ An.
 |
| Nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc Hội nước CHXHCN Việt Nam Nguyễn Sinh Hùng trao tặng quà tri ân cho thân nhân các nhạc sĩ |
“Thể theo nguyện vọng của đồng bào, đồng hương là những người ngưỡng mộ, thương nhớ 5 nhạc sĩ tài hoa đã về cõi vĩnh hằng, Hội Đồng hương Nghệ An tại Hà Nội đã quyết định quyên góp tổ chức đêm Nghệ thuật để tôn vinh 5 nhạc sĩ yêu quí của quê nhà giữa lòng Thủ đô Hà Nội, nơi các nhạc sĩ đã cống hiến trọn đời mình cho nền âm nhạc cách mạng Việt Nam”.
Chủ trương của Hội đồng hương Nghệ An tại Hà Nội được con em xứ Nghệ trên khắp mọi miền đất nước dốc sức đồng lòng hướng về đêm nghệ thuật để tưởng nhớ-tri ân 5 nhạc sĩ, tôn vinh dân ca Ví, Giặm, di sản văn hóa phi vật thể của dân tộc, nhân loại.
 |
| BTC chương trình tri ân các doanh nhân, các nhà tài trợ chương trình nghệ thuật Mạch nguồn Ví, Giặm |
“Sau 3 tháng chuẩn bị không mệt mỏi, đêm nghệ thuật Mạch nguồn Ví, Giặm đã trở thành một đại tiệc âm nhạc đầy đặn chất dân ca xứ Nghệ, làm vui lòng những người hâm mộ và mong chờ, là đêm dân ca Ví, Giặm đậm đà, tinh túy, ngọt lành như lời ru tuổi thơ của mẹ, như dòng nước mát sông La, như đỉnh non cao Đại Huệ... Tất cả hội tụ hương sắc, hòa quyện, đồng vọng, lan tỏa, làm toại nguyện 5 nhạc sĩ nơi vĩnh hằng, đưa các nhạc sĩ về với đồng nghiệp, công chúng và quê hương”, ông Lê Doãn Hợp cho biết.
Lần đầu tiên, một chương trình hoạt động của một hội đồng hương đã tổ chức thành công trên qui mô lớn, vừa mang tính chuyên môn sâu sắc, vừa hoàn chỉnh chỉnh thể mang dấu ấn một chương trình văn hóa nghệ thuật có nội hàm chính trị, đại đồng và dị biệt, thể hiện được tinh túy đặc sắc của xứ xở mà không mất đi tính đại chúng và hơi thở thời đại. Sức hút, sức lan tỏa của chương trình đã lớn hơn rất nhiều một chương trình hoạt động của một Hội đồng hương.
 |
| Đêm nghệ thuật Mạch nguồn Ví Giặm khép lại với những dư âm ngọt ngào sâu lắng và vang vọng mãi trong lòng khán giả |
Một thành công quan trọng được tạo nên chính là do công sức đóng góp của các nghệ sĩ, ca sĩ tham gia chương trình. Do kinh phí huy động từ quyên góp, Chương trình không có nguồn cung lớn để quảng cáo rầm rộ phô trương, hay cat-xê cao cho nhiều giọng ca nổi tiếng. Bởi vậy những nghệ sĩ nhận lời tham gia hầu hết đều xuất phát từ tình cảm, cảm xúc, mối quan hệ quen biết với các nhạc sĩ. Một chút hay rất nhiều lý do tình cảm cũng đã khiến họ hát hết mình, hát bằng cả trái tim. Tài năng, xúc cảm của nghệ sĩ trong ca khúc như cá gặp nước, như hoa lá được tưới tắm đã thăng hoa đặc biêt, tạo được những ấn tượng vô cùng đặc sắc, quyến rũ.
 |
| Khi nghệ sĩ thăng hoa cùng lời ca tiếng hát.... |
Khán giả vốn đã quen thuộc với những ca khúc nổi tiếng như Ca dao em và tôi, Mẹ yêu con, Xa khơi... qua thể hiện của các giọng ca tài năng như Anh Thơ, Thu Hiền, Linh, nay bất ngờ được nghe chất Nghệ chân thật, chất Ví, Giặm “chính tông” qua những giọng ca xứ Nghệ đặc trưng như Bùi Lê Mận, Phạm Phương Thảo... lại có được những rung cảm khác biệt.
Tuy tài năng của nhiều nghệ sĩ đang trong độ trưởng thành, nhưng được hát những bài hát xứ xở, được yêu và cháy hết mình cho quê hương, nhiều giọng ca đã có sự thăng hoa kỳ lạ, gần như đạt đến sự hoàn hảo, báo hiệu một tài năng âm nhạc trong tương lai.
 |
| Cháy hết mình cho Ví, Giặm quê hương... |
Sức quyến rũ của những làn điệu từ mạch nguồn Ví, Giặm, của tình đất và người xứ Nghệ đã làm nên một chương tình nghệ thuật ấn tượng, sâu đậm nghĩa tình. Dường như mỗi người khán giả đều chờ đợi những đêm nghệ thuật như thế được tổ chức tiếp theo bởi những con của quê hương Nghệ An và của những người con quê hương xứ xở khác muốn khơi dậy, ghi dấu và định hình văn hóa quê mẹ góp phần tô đậm thêm tính dân tộc, dân gian đa dạng, phong phú và dân tộc đậm đà./.
