Bài 1: https://tamnhin.trithuccuocsong.vn/ky-su-tren-cao-nguyen-da-ha-giangbai-1-vi-xuyen-manh-dat-hon-thieng-bat-diet-134304.html
Bài 2: https://tamnhin.trithuccuocsong.vn/ky-su-tren-cao-nguyen-da-ha-giangbai-2-con-duong-huyen-thoai-tren-cao-nguyen-da-dong-van-134305.html
Từ những lợi thế này đã giúp cho người dân trên cao nguyên đá Hà Giang cùng nhau phát triển du lịch theo hướng đi riêng của mình, đó là: “phát triển du lịch để giữ gìn bản sắc văn hóa” và “giữ gìn bản sắc văn hóa để phát triển du lịch".
Ấn tượng trên từng vách đá
Ấn tượng đầu tiên khi lần đầu tiên được đặt chân đến mảnh đất này đó là con người Hà Giang rất thân thiện và mến khách. Một anh bạn đồng nghiệp cùng chuyến xe cho hay, lên với cao nguyên đá Hà Giang bây giờ mỗi ngày một khác, vì tốc độ phát triển rất nhanh. Đúng vậy, lên đây không ai ngờ rằng nơi cao nguyên đá như thế này mà có một thành phố xanh, sạch đẹp với lại được được quy hoạch rất hiện đại.
 |
| Thấp thoáng những ngôi nhà nằm trong vách đá ở cao nguyên Đồng Văn. |
Tạm rời phố thị của mảnh đất cao nguyên này, cuộc hành trình tiếp tục lên với cao nguyên đá Đồng Văn (bao gồm các huyện Yên Minh, Quản Bạ, Đồng Văn và Mèo Vạc) được mệnh danh là ở nơi trời thấp đất cao. Để lên với cao nguyên đá Đồng Văn duy nhất chỉ có con đường độc đạo đó là QL 4C - hay được gọi tên là “Con đường Hạnh Phúc”.
Chỉ cần trải nghiệm hai bên tuyến đường này cũng có thể hiểu được sức sống quật cường như thế nào của người dân cao nguyên đá. Chỉ có đèo dốc núi cao và vực thẳm, ấy thế mà người ta vẫn làm du lịch được sao? Đó là câu hỏi luôn hiện lên trong đầu của mỗi người khi lần đầu tiên đặt chân đến Hà Giang.
Vâng. Đúng như thế. Trong các thung lũng chủ yếu là núi đá, đường đi cũng trên vách đá, làm nhà sinh sống trên vách đá, lương thực làm ra của bà con nông dân cũng từ các vách đá. Điều đặc biệt hơn bây giờ đó là đồng bào còn biết làm du lịch cũng trong từng vách đá.
Một người dân xã Sùng Là (huyện Đồng Văn) cho biết, ở đây ngoài sản xuất nông sản ra, bất cứ người nông dân nào cũng có thể làm du lịch, kiếm thêm thu nhập từ khách du lịch mang đến. Đó là trên mỗi ruộng nương là vách đá sau vụ ngô khoai, bà con bây giờ biết gieo trồng rất nhiều loài hoa trên đó như hoa tam giác mạch, hoa ly, hoa cải rừng… những loài hoa hút hồn du khách muôn phương.
 |
| Hoa cải dường như bốn mùa đều nở trên cao nguyên đá Đồng Văn. |
Chính vì thế mà bốn mùa trên cao nguyên đá Hà Giang nhiều cánh rừng hoa bạt ngàn sóng sánh nối đuôi nhau từ rặng núi này qua rặng núi khác theo từng vách núi đá trông rất đẹp. Được biết, từ cách làm này mà cao nguyên đá Đồng Văn đã hút khách du lịch ngày một đông hơn. hông chỉ khách du lịch trong nước mà khách quốc tế ngày càng thích thú lên đây chiêm ngắm và chếch-in vẻ đẹp hùng vỹ và đầy lãng mạn trên một cao nguyên đá bình yên.
Theo quan sát của phóng viên Tamnhin.trithuccuocsong.vn, dọc theo hai bên tuyến QL4C Con đường Hạnh Phúc này, thỉnh thoảng dưới chân sườn núi lại xuất hiện những bản làng nhỏ với những ngôi nhà được đồng bào nơi đây dựng lên cheo leo trông rất thú vị, mà cũng... rất hãi. Ấy thế mà bao đời nay người dân nơi đây không những cứ mãi trường tồn mà ngày một phát triển ra thêm nhiều bản làng cheo leo khác trên vách núi đá.
Điều rất ấn tượng dọc tuyến đường này, đó là có nhiều điểm dừng chân của du khách, bà con còn biết gánh, gùi những gùi, giỏ hoa mà chính bà con trồng trong vách đá của núi rừng Đồng Văn để đưa ra tạo cảnh đẹp cho du khách có nhu cầu chụp ảnh.
Điều đặc biệt nữa đó là mỗi khi có du khách mượn bà con làm “diễn viên”, làm phông, làm nền… để chụp ảnh không ai đòi hỏi lấy tiền của du khách. Sau khi giúp du khách, tùy tâm mỗi người cho, tặng, thưởng bao nhiêu thì cho chứ không đòi hỏi. Chính điều nhỏ nhoi này thôi cũng đã tạo thương hiệu mến khách vô cùng của người dân cao nguyên đá Hà Giang rồi.
 |
| Người dân trên cao nguyên đá Đồng Văn luôn chịu thương chịu khó với mưu sinh. |
Khắp trên tuyến đường nối dài này, nhiều chỗ trở thành điểm dừng chân để du khách chếch-in thì chỗ nào cũng có người dân phục vụ rất chu đáo. Ngoài việc mang hoa với trang phục là những bộ váy áo sắc màu rực rỡ thì người dân cao nguyên đá Hà Giang cũng biết tận dụng lượng du khách về đây ngày mỗi đông nên đã mang theo hàng hóa ra để phục vụ, bán cho du khách.
Không ít người dân ở các vùng Đồng Văn, Mèo Vạc, Yên Minh… bây giờ giàu lên là nhờ khách du lịch. Bà con sản xuất được cái gì ra đều cũng có thể phục vụ khách du lịch, từ tây đến ta.
Chị Sùng Y Túa - một người dân Mèo Vạc cho hay, ngoài trồng hoa, gia đình chị còn trồng nhiều nông sản khác như: ngô, khoai và chăn nuôi lợn… Tất cả những thứ đó đều chủ yếu phục vụ du khách.
 |
| Một góc thị trấn trong thung lũng thuộc cao nguyên đá Đồng Văn. |
Mấy người con nhỏ thì gùi hoa ra các điểm dừng chân giúp du khách chụp ảnh; chị Túa thì bày quầy ra bán ẩm thực. Tất cả những thứ đó đều do gia đình sản xuất ra. Nhờ vậy mà kinh tế gia đình chị ngày một khá hơn nhiều so với trước.
Tấp nập bên dòng sông Nho Quế
Lên với mảnh đất cao nguyên Hà Giang ắt hẳn không ai là không ước muốn một lần đến chiêm ngắm cảnh núi non hùng vỹ hai bên bờ sông Nho Quế. Chính vì thế mà bến sông này ngày một đông nghịt người dân khắp nơi trên cả nước và khách quốc tế.
 |
| Người dân mưu sinh bên dòng sông Nho Quế thuộc cao nguyên đá Đồng Văn. |
Nhờ tạo hóa ban tặng mà nơi đây có một khung cảnh thiên nhiên vô cùng hùng vỹ, đẹp đến mê hồn du khách. Đứng trên đỉnh Pả Mì Lèng nhìn thốc xuống thấy dòng sông xanh yên bình đang uốn lượn qua từng ngọn núi đá dựng đứng trông rất đẹp.
Một người lái xe trung chuyển phục vụ du khách ở bến sông Nho Quế(xã Sơn Vĩ, huyện Mèo Vạc) cho biết, từ ngày hình thành công trình thủy điện ở đây, khúc sông này trở thành một lòng hồ tuyệt đẹp, gần đây có ngày thu hút hàng nghìn du khách về đây để thưởng ngoạn.
Người này còn cho biết thêm, nhờ vậy mà người dân Mèo Vạc giờ làm du lịch khá và phát triển nhanh lắm. Rất nhiều gia đình nông dân biết đến đây để mưu sinh bên dòng sông này.
Chị Sùa, một người dân bán hàng ăn nhanh phục vụ du khách trên bến sông đoạn phía trênchân đập thủy điện Nho Quế 3 cho biết, vì lượng du khách ngày một đông nên chị kéo theo con gái cùng ra phụ giúp bán hàng để phục vụ du khách.
Được biết, mặt hàng mà chị Sùa cũng như nhiều người dân bày bán để phục vụ du khách nơi đây chủ yếu là đồ nướng như: ngô, khoai, cơm lam, thịt heo, bò khô, xúc xích, chè, mía và cá loại nước giải khát khác…
 |
| Trẻ em trên cao nguyên đá Đồng Văn biết mưu sinh bên dòng sông Nho Quế. |
Theo quan sát của phóng viên cho thấy, người dân Mèo Vạc bây giờ mưu sinh bên dòng sông Nho Quế rất đông. Ngoài bán các mặt hàng như đồ nướng thì người dân địa phương còn biết tận dụng bán nhiều mặt hàng khác cũng chính do bàn tay người dân địa phương của họ làm ra.
Bên cạnh dãy hàng ăn nhẹ phục vụ du khách, ngay bên bến sông(thuộc lòng hồ thủy điện Nho Quế) một số quầy hàng bày bán đồ lưu niệm cũng được người dân địa phương bày bán ngay trên dảy nhà nỗi.
Chị Tâm, một nhân viên bán hàng ở đây cho hay, hàng hóa ở khu chợ nổi này chủ yếu là quần áo thổ cẩm, trang phục đặc trưng của đồng bào các dân tộc anh em trên cao nguyên Hà Giang.
 |
| Nhà nỗi được mọc lên trên dòng sông Nho Quế để phục vụ du khách mỗi khi đến với cao nguyên đá Đồng Văn. |
Trong quá trình trưng bày ở đây, người dân có thể mua với giá y đúc giá cả trên thị trường, còn nếu ai có nhu cầu thuê để mặc chụp ảnh thì cũng được. Người dân bày bán ra đây không đặt nặng vấn đề doanh thu mà họ chủ yếu để quảng bá văn hóa, du lịch là chính.
Phát triển du lịch để giữ gìn bản sắc văn hóa
Điều này thấy rõ nhất khi lên với cao nguyên đá Hà Giang, kinh tế du lịch của họ đang ngày một phát triển như hoa xuân đua nở nhưng bà con các dân tộc anh em vẫn rất biết giữ gìn và phát triển bản sắc văn hóa độc đáo của mình.
 |
| Nét đẹp độc đáo của trẻ em trên cao nguyên đá Đồng Văn khi đi làm du lịch (Ảnh: Trần Thu Hằng). |
Để minh chứng cho điều này đó là, ngay giữa trung tâm thị trấn Đồng Văn thôi cũng có rất nhiều ngôi làng cổ, điển hình như làng Lũng Cẩm. Đi vào ngôi làng này hai bên đường người dân bày bán rất nhiều hàng nông sản. Đặc biệt các giống cây hoa như tam giác mạch, cải rừng đủ các màu sắc để phục vụ du khách mang về nhân giống.
Tại đây người ta đang bảo tồn ngôi nhà của Pao- ngôi nhà được làm bối cảnh quay của bộ phim nổi tiếng “Chuyện của Pao”. Chỉ vậy thôi mà nơi đây giờ trở thành một tâm điểm du lịch thu hút hàng nghìn lượt khách tham quan mỗi ngày.
Hay tiến vào sâu hơn một đoạn, ngay ở trung tâm huyện lỵ của thị trấn cao nguyên Đồng Văn, một khu chợ cổ có lịch sử hàng trăm năm cũng được bảo tồn để trở thành điểm du lịch hấp dẫn.
Vào đây, ta như lạc về thế giới ngày xưa của đồng bào các dân tộc anh em. Ngoài các mặt hàng lưu niệm, khu chợ còn nhiều gian hàng ẩm thực cũng được phục dựng nét cổ xưa để phục vụ du khách. Bên nồi lẩu “thắng cố” du khách có thể ngồi nhâm nhi ly rượu ngô, men lá của đồng bào làm ra lại còn được nghe tiếng khèn, tiếng sáo Mèo… văng vẳng đâu đó vọng lại.
 |
| Người dân trên cao nguyên đá Đồng Văn làm du lịch để quảng bá thương hiệu văn hóa của đồng bào mình (Ảnh: Trần Thu Hằng) |
Nếu muốn hoài cổ hơn chút nữa, du khách có thể tiếp tục hành trình đi về thị trấn cổ Phó Bảng (hay còn gọi là Phố Bảng) là một thị trấn nhỏ nằm tại địa phận cao nguyên Đồng Văn, cách trung tâm thành phố Hà Giang khoảng 110 km. Cộng đồng dân cư sinh sống tại đây chủ yếu là người Mông và người Hoa.
Thị trấn cổ Phó Bảng còn mang một vẻ đẹp bình yên đến lạ kỳ. Không cư dân đông đúc, không quá nhộn nhịp như phố cổ Đồng Văn mà Phó Bảng mang hơi thở của một cuộc sống bình dị, đơn sơ trên mảnh đất cao nguyên này. Đến đây, người ta sẽ bị hớp hồn bởi những ngôi nhà mái ngói rêu phong, trình tường đất, khoác lên mình màu sắc cổ kính, huyền bí nhưng vô cùng quyến rũ và độc đáo.
Ông Nguyễn Hồng Hải, Giám đốc Sở VHTT & Du lịch tỉnh Hà Giang cho biết: Mọi du khách đều cảm nhận được một cao nguyên Hà Giang an toàn, đậm đà bản sắc dân tộc và đầy thân thiện. Chúng tôi chắc chắn rằng, đây là những tiền đề để du lịch năm 2023 đạt mục tiêu đón trên 2,5 triệu lượt khách.
Ông Nguyễn Văn Sơn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh Hà Giang chia sẻ: Chúng tôi luôn chú trọng bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc. Đó là điều thu hút khách du lịch trong nước và quốc tế.
 |
| Người dân trên cao nguyên đá Đồng Văn gùi hàng ra trung tâm các thị tứ để bán cho khách du lịch. |
Du khách đến với cao nguyên đá Hà Giang không chỉ chiêm ngưỡng cảnh quan thiên nhiên kỳ vỹ mà còn được thưởng thức những giá trị văn hóa đặc sắc. Chúng ta coi phát triển du lịch là kinh tế mũi nhọn. Muốn phát triển du lịch bền vững thì chúng ta phải nâng cao được chất lượng sản phẩm du lịch./.
