Hiện tại, giống khoai sắn HN3 vẫn chưa được công bố lưu hành tại địa bàn tỉnh Quảng Ngãi. Tuy nhiên, từ các hoạt động đưa giống sắn này vào "sản xuất thí điểm", nhân giống và cấp phát thì hiện tại ước tính có đến hàng chục hecta giống này đang được gieo trồng tại các huyện trong tỉnh.
Trong những năm gần đây, ông Phạm Xuân Hội - Viện trưởng Viện di truyền nông nghiệp, thuộc Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam có tham gia các nhiệm vụ khoa học sử dụng ngân sách tại tỉnh Quảng Ngãi. Một trong số này là đề tài “Tuyển chọn, nhân nhanh một số giống sắn mới kháng bệnh khảm lá, năng suất cao phục vụ canh tác sắn bền vững tại tỉnh Quảng Ngãi”.
 |
| Bộ NN&PTNT khẳng định việc mua bán giống khoai sắn HN3 tại Quảng Ngãi khi chưa được công bố lưu hành là vi phạm Luật trồng trọt năm 2018. |
Bên cạnh việc thực hiện đề tài khoa học này, Viện Di truyền nông nghiệp cũng là đơn vị đã bán giống sắn HN3 cho tỉnh Quảng Ngãi. Điều đáng nói là thời điểm ký kết hợp đồng, sử dụng 350 triệu đồng ngân sách để mua thì giống sắn này chưa được phép lưu hành tại địa bàn Duyên hải Nam Trung bộ nói chung và tỉnh Quảng Ngãi nói riêng.
Hành vi mua bán nhằm phục vụ sản xuất đối với giống cây trồng chưa được công bố lưu hành đã vi phạm khoản 1 Điều 9 Luật trồng trọt năm 2018. Sự việc này đã bị tố cáo lên Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam, cơ quan quản lý cán bộ đối với ông Nguyễn Xuân Hội.
Trong quá trình xứ lý tố cáo này, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp đã để xảy ra tồn tại, thiếu sót trong việc ban hành Kết luận nội dung tố cáo chưa phù hợp quy định tại Luật tố cáo cũng như Nghị định số 31/2019/NĐCP hướng dẫn thi hành luật tố cáo.
Cụ thể, Bộ NN&PTNN cho rằng Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp đã không đưa nội dung giải trình của người bị tố cáo vào Kết luận theo biểu mẫu quy định tại Nghị định 31.
Ngoài ra, Giám đốc Viện khoa học Nông nghiệp đã không kết luận rõ nội dung tố cáo là đúng, đúng một phần hoặc tố cáo sai sự thật theo quy định của Luật tố cáo mà chỉ kết luận nội dung tố cáo là có cơ sở hoặc không có cơ sở.
Đáng chú ý, đối với nội dung tố cáo ông Phạm Xuân Hội vi phạm Luật trồng trọt năm 2018 vì có hành vi bán giống sắn HN3 cho Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Quảng Ngãi khi chưa được cấp phép lưu hành, Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp đã kết luận “Nội dung chưa đúng với bản chất sự việc”.
Kết luận trên được Bộ NN&PTNT nhận định là “không phù hợp” đồng thời cũng khẳng định hành vi bán giống sắn HN3 cho sở NN&PTNT tỉnh Quảng Ngãi khi chưa được cấp phép lưu hành là tố cáo đúng.
 |
| Giống khoai mì HN3 trồng tại xã Tịnh Đông, huyện Sơn Tịnh, tỉnh Quảng Ngãi. |
Bộ NN&PTNT yêu cầu Giám đốc Viện Khoa học Nông nghiệp nghiêm túc kiểm điểm rút kinh nghiệm vì để xảy ra tồn tại, thiếu sót trong việc ban hành kết luận nội dung tố cáo không đúng quy định của Luật.
Đồng thời, đối với cá nhân ông Phạm Xuân Hội, Bộ NN&PTNT cũng yêu cầu Viện Khoa học Nông nghiệp kiểm điểm trách nhiệm khi vi phạm khoản 1 Điều 9 Luật trồng trọt năm 2018.
Liên quan đến việc mua bán giống sắn HN3 tại Quảng Ngãi, sau khi chi ngân sách hơn 350 triệu đồng để mua giống, cấp phát trồng với diện tích 10 hecta tại 02 huyện Sơn Hà và Nghĩa Hành, đã tiếp tục ban hành Kế hoạch chi thêm tiền để tiếp tục mua hom giống sắn HN3.
Kế hoạch 108/KH-UBND ngày 13/7/2022 này đã được Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi - Trần Phước Hiền phê duyệt với tổng kinh phí khoảng 1,2 tỷ đồng.
Đồng thời, ngày 17/10/2022, ông Trần Phước Hiền ký công văn chỉ đạo Sở NNPTNT tiếp tục triển khai “trồng thí điểm” giống sắn HN3 bằng cách gom nguồn hom giống ở 2 mô hình huyện Sơn Hà và Nghĩa Hành “cấp phát cho nông dân sản xuất trong niên vụ sắn 2022-2023”.
Ngày 27/12/2022, ông Trần Phước Hiền tiếp tục ký công văn gửi Viện Di truyền Nông nghiệp Việt Nam phối hợp cung ứng giống sắn HN3 để đạt mục tiêu kế hoạch đã đề ra là 34ha, lượng hom giống là 340.000 hom.
Tuy nhiên, lý do không có đủ lượng hom giống cung cấp nên Viện Di truyền nông nghiệp đã không thể tiếp tục bán cho tỉnh Quảng Ngãi theo yêu cầu. Sau đó, tỉnh Quảng Ngãi đã phải dừng thực hiện kế hoạch 108/KH-UBND.
Một cán bộ tại Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Ngãi cho biết, cuối năm 2022 bản thân từng được lãnh đạo giao tham mưu việc mua giống sắn HN3.
Tuy nhiên, bằng nhận thức pháp luật của mình, cán bộ này nhận thấy đây là hành vi vi phạm pháp luật nên đã thông tin tại cuộc họp của cơ quan. Đồng thời cán bộ này cũng làm văn bản trình bày rõ nội dung này không thể tham mưu, đồng thời từ chối thực hiện nhiệm vụ./.
