Nhà cung cấp chưa chủ động giảm giá
Dù giá xăng dầu giảm mạnh nhưng trên thị trường giá của nhiều mặt hàng thiết yếu vẫn tiếp tục “neo” ở mức cao như: giá thịt heo, cước vận tải hành khách, vận tải hàng hóa, lương thực, thực phẩm…
Anh Bảo - chủ một tiệm tạp hóa ở chợ Rạch Ông, Q.8, TPHCM - cho biết, giá dầu ăn, bột ngọt, đường, bột mì, bột bắp tăng mạnh khi giá xăng tăng, riêng giá dầu ăn tăng hơn 10.000 đồng/lít. Nhưng hiện nay, dù giá xăng giảm mấy lần, tổng cộng 7.000 đồng/lít, giá các mặt hàng trên vẫn không giảm.
“Khi giá hàng hóa đồng loạt tăng cao, chúng tôi thắc mắc thì nhà cung cấp (NCC) nói do giá xăng dầu tăng khiến cước phí vận chuyển tăng, giá nguyên liệu đầu vào tăng. Nhưng hiện nay, giá xăng dầu đã giảm bốn lần, NCC vẫn không giảm giá sản phẩm với lý do giá nguyên liệu còn cao, lương nhân công tăng” - anh Bảo cho hay.
 |
| Hình ảnh minh họa |
Đại diện một số hệ thống siêu thị cho biết rất sốt ruột trước việc các NCC hiện vẫn chưa chịu điều chỉnh giảm giá. Khi giá xăng dầu tăng, siêu thị được NCC đề nghị tăng giá sản phẩm, mức tăng từ 5 - 30% tùy nhóm sản phẩm nhưng khi giá xăng dầu giảm mạnh, siêu thị yêu cầu NCC giảm giá sản phẩm thì NCC chưa đồng ý. Theo ông Lê Hữu Tình - đại diện hệ thống siêu thị Emart - không có NCC nào chủ động giảm giá sản phẩm. Siêu thị chủ động yêu cầu NCC giảm giá nhưng NCC viện cớ giá nhiên liệu giảm chưa đủ nhiều, phí vận chuyển, kho bãi cũng không giảm, giá nguyên liệu sản xuất tăng, giá thức ăn gia súc, phân bón tăng nên chưa thể giảm giá sản phẩm. Giải pháp trước mắt là siêu thị và NCC đẩy mạnh các chương trình khuyến mãi.
Bà Nguyễn Thị Bích Vân - Giám đốc truyền thông Tập đoàn Central Retail tại Việt Nam - cho biết, tập đoàn này đang thảo luận với các NCC để điều chỉnh giá đối với những mặt hàng thời gian qua chịu tác động lớn từ giá xăng dầu. Song song đó, siêu thị cũng giảm giá thịt tươi, cá tươi, rau củ quả.
Vì sao không giảm?
Bà Huỳnh Phương Trinh - Phó Tổng giám đốc Công ty liên doanh Bột Quốc Tế (Intermix) - cho rằng, có những loại nguyên liệu nhập khẩu tăng giá đến 50% nhưng trước đó, công ty chỉ tăng giá sản phẩm 15% và không thể giảm giá bởi giá nguyên liệu bột mì, bột bắp, đường, bột ngọt đều đã đồng loạt tăng cao và đang tăng tiếp. NCC nước ngoài vừa thông báo tăng giá tiếp đối với bột bắp từ 25.000 đồng/kg lên 38.000 đồng/kg, áp dụng trong quý III/2022.
“NCC cho biết, do tác động của chiến tranh Nga - Ukraine, châu Âu không xuất khẩu nhiều hàng khiến nguyên liệu khan hiếm, giá cao. Giá tiền công cũng tăng, bình quân từ 210.000 đồng/ngày lên 250.000 đồng/ngày. Chi phí đầu vào vẫn tăng cao nên công ty chưa thể giảm giá sản phẩm” - bà Trinh nói.
Theo ông Trương Tiến Dũng - Phó Chủ tịch Thường trực Hội Lương thực Thực phẩm TPHCM (FFA) - thời gian qua, doanh nghiệp chịu nhiều áp lực do chi phí đầu vào tăng cao, giá xăng liên tục tăng. Một số doanh nghiệp tham gia chương trình bình ổn thị trường còn chấp nhận lỗ để đảm bảo giá hàng hóa cung ứng ra thị trường bình ổn. Giá hàng hóa phụ thuộc rất nhiều yếu tố, trong đó xăng dầu chỉ là một yếu tố đầu vào nên giá xăng giảm chưa thể khiến giá hàng hóa giảm ngay.
“Các doanh nghiệp thành viên FFA chịu nhiều sức ép từ việc tăng giá nguyên liệu và chi phí đầu vào. Lương nhân công, chi phí điện, nước, vận chuyển vẫn chưa có dấu hiệu giảm. Đặc biệt, việc cung ứng một số nguyên liệu, hàng nhập khẩu còn bị gián đoạn, giá tăng, chi phí vận chuyển quốc tế cũng tăng từ 5 - 15 lần tùy vùng. Sau dịch, việc nuôi trồng trong nước chưa ổn định dẫn tới tình trạng thiếu nguyên liệu sản xuất lương thực, thực phẩm ở một số thời điểm. Do đó, doanh nghiệp rất khó giảm giá sản phẩm” - ông Trương Tiến Dũng lý giải.
Theo chuyên gia thị trường Hoàng Trọng - Cố vấn cao cấp Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao - giá xăng dầu chỉ chiếm một phần trong cơ cấu giá thành sản phẩm và chủ yếu tác động đến loại hàng hóa có trọng lượng nặng, cự ly vận chuyển xa. Hiện nay, giá xăng dầu giảm nhưng giá các yếu tố đầu vào khác chưa giảm. Thêm nữa, trước đó, sức mua yếu, nhiều nhà sản xuất không dám tăng giá sản phẩm, chấp nhận giảm lợi nhuận để giữ thị phần. Nếu bây giờ giảm giá, doanh nghiệp sẽ giảm lời, không có động lực để sản xuất. Chỉ có cách các nhà phân phối, bán lẻ giảm bớt chiết khấu, cùng chung tay với nhà sản xuất giảm giá sản phẩm.
Trong buổi tọa đàm “Xăng dầu giảm giá, hàng hóa không giảm - Thực trạng và giải pháp” trên Cổng thông tin điện tử Chính phủ cách đây ít ngày, chuyên gia kinh tế Cấn Văn Lực cho rằng, khi giá xăng dầu giảm, doanh nghiệp cũng không giảm ngay giá các mặt hàng có liên quan bởi họ lo rằng, sau này tăng giá lên sẽ cực kỳ khó: “Tôi đồng ý có độ trễ nhưng không thể là hàng tháng được. Lẽ ra, chỉ sau một vài tuần, ta phải điều chỉnh ngay”. Ông cho rằng, các cơ quan chức năng phải có biện pháp can thiệp, điều chỉnh kịp thời, không để người dân cảm thấy nản lòng.
"Ý kiến phản ánh của người dân rất quan trọng. Người dân có quyền phản ánh nếu thấy giá xăng dầu giảm mà giá vận tải, giá một số mặt hàng mua bán, đi lại vẫn như cũ. Khi đó, họ có quyền phản ánh với các cơ quan chức năng. Tôi mong các cơ quan chức năng có các biện pháp xử lý kịp thời. Không thì người dân sẽ cảm thấy nản lòng, bởi kiến nghị nhiều mà không được xử lý", TS. Cấn Văn Lực bày tỏ.
Cần độ “trễ” nhưng… không nên trễ quá
Theo nhiều chuyên gia, nguyên nhân của tình trạng nhiều mặt hàng vẫn giữ giá, neo cao dù giá xăng, dầu đã giảm nhiều lần là do một số mặt hàng chịu ảnh hưởng tác động của giá xăng dầu, khi điều chỉnh giá giảm có thời gian, độ trễ để các đơn vị sản xuất, kinh doanh, nhất là các đơn vị có mặt hàng chịu tác động trực tiếp bởi giá xăng dầu, phải rà soát lại các yếu tố chi phí hình thành giá, từ đó mới xác định giá bán giảm theo giá xăng dầu giảm thời gian vừa qua.
Đại diện nhiều siêu thị trên địa bàn tỉnh cho biết, các loại thực phẩm đóng gói, dầu ăn, bột ngọt, nước mắm, hóa mỹ phẩm… là những mặt hàng chịu nhiều tác động về chi phí vận chuyển, nguyên liệu đầu vào và chi phí sản xuất, nhất là khi giá các loại nhiên liệu ở mức cao trong thời gian qua. Hiện nay, dù giá xăng dầu giảm nhưng để các mặt hàng nói trên điều chỉnh giá bán thì vẫn cần chờ thêm thời gian do hợp đồng cung ứng thường được điều chỉnh trong khoảng 30-40 ngày.
Bà Trần Ngọc Lan, chủ tiệm tạp hóa ở P.Hóa An (TP.Biên Hòa) cho biết, giá các mặt hàng bán ra tại cửa hàng đang neo cao vì giá mua từ nhà phân phối vẫn ở mức cao. Bản thân bà cũng mong giá đầu vào giảm vì khi các công ty phân phối, nhà sản xuất giảm giá thì lúc đó người bán lẻ như bà mới hạ giá theo được.
“Hiện tại, giá cả tăng, người tiêu dùng chắt bóp chi tiêu nên sức mua thấp, tiểu thương bán chậm hơn trước. Đây là tình hình không ai mong muốn. Song để giảm giá thì vẫn cần nhiều tác động từ phía đầu vào, khả năng sẽ còn tăng kéo dài nên việc giảm giá bán là không dễ” - bà Lan chia sẻ.
Hiện nay, đa phần người tiêu dùng đều “ngóng” giá các loại hàng hóa, dịch vụ giảm theo giá xăng dầu, nhất là giá cước vận chuyển, giao hàng, giá các loại thực phẩm…
Ông Hoàng Vũ (ngụ P.Long Bình, TP.Biên Hòa) cho biết, trước thông tin giá xăng dầu, giá gas giảm liên tiếp, ông kỳ vọng giá hàng hóa, thực phẩm sẽ giảm theo để người tiêu dùng phần nào bớt đi các chi phí. Từ đầu năm đến nay, giá bán các mặt hàng “ăn theo” giá xăng thì cũng có thể hiểu được vì giá cước vận chuyển qua nhiều khâu sản xuất, phân phối đến tay người tiêu dùng sẽ phải tăng cao. “Song hiện nay, giá xăng dầu đã giảm xuống nhưng gần như tất cả các doanh nghiệp, đơn vị đã tăng giá bán hàng hóa khi xăng lên lại chưa giảm giá bán. Vì vậy, cần sòng phẳng với người tiêu dùng khi cân đối lại giá cả, tạo sức mua ổn định, lâu dài khi giá xăng dầu đã “hạ nhiệt” - ông Vũ nói.
