Cuộc cách mạng 4.0 với sự phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) đã tô màu cho những thước phim quý về Chủ tịch Hồ Chí Minh. Đó là đoạn phim ghi lại cuộc phỏng vấn của Bác Hồ trả lời phóng viên thuộc Văn phòng phát thanh truyền hình Pháp (ORTF) được trích từ bộ phim tài liệu sản xuất của Pháp có tên là « Hai miền Việt Nam : Bắc Việt » (Les deux Vietnam : Vietnam du Nord). Cuộc phỏng vấn được thực hiện vào thời điểm khoảng ngày 5/6/1964, hai tháng trước cuộc chiến tranh ném bom phá hoạt miền Bắc của đế quốc Mỹ.
![]() |
Hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh trong đoạn phim tô màu của Viên Hồng Quang. Ảnh chụp màn hình |
Đoạn phim được phục chế màu đã đem đến cho khán giả một sự mới mẻ, hấp dẫn. Thời lượng của đoạn phim vừa phải, hình ảnh và nội dung cô đọng, súc tích, có thể sử dụng để làm tư liệu tham khảo, dẫn chứng cho việc nghiên cứu, học tập của giới trẻ. Quan trọng không kém, đó là việc thay đổi quan niệm của giới trẻ về việc tiếp cận một bộ phim tài liệu được sản xuất trong điều kiện thiết bị hạn chế, chất lượng phim thấp. Từ đây, thay đổi dần cách thức tư duy về các sự kiện nhân vật lịch sử.
Trước đây, để phủ màu cho những thước phim đen trắng cũ, người ta sử dụng những kỹ thuật cầu kỳ. Giờ đây, với sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI), việc chỉnh sửa những hình ảnh cũ đã trở nên đơn giản hơn nhiều. AI thông minh được tích hợp vào các ứng dụng, phần mềm mà chúng ta có thể cài đặt vào thiết bị hoặc sử dụng trực tuyến, giúp tiết kiệm thời gian mà vẫn thu được những sản phẩm chất lượng, hấp dẫn.
Hầu hết các bộ phim tài liệu quý về cuộc đời và sự nghiệp của Bác Hồ đều là phim đen trắng. Có nhiều bản chất lượng không cao, gây khó cho người xem và không hấp dẫn khán giả trẻ.
Và một thanh niên 9X tên là Viên Hồng Quang (sinh năm 1995), đã sử sụng công nghệ AI để tô màu một đoạn phim tài liệu nổi tiếng về chủ tịch Hồ Chí Minh. Viên Hồng Quang cho biết, lí do để thực hiện thí nghiệm AI là trong một lần vô tình xem trên youtube, nhìn thấy có một tài khoản phục chế lại những video từ cuối thế kỷ 19- đầu thế kỷ 20. Từ những đoạn rung lắc, ngắt ngoãng đã ghép nối thành một video màu hoàn chỉnh, có độ phân giải cao nhờ trí tuệ nhân tạo (AI).
"Mục đích tô màu cho những đoạn phim tài liệu với mong muốn những video này có chất lượng tốt để giúp các bạn trẻ có góc nhìn khác về những lịch sử, góc nhìn mới, thú vị hơn" anh Hồng Quang chia sẻ.
Có rất nhiều tài liệu đen trắng liên quan đến hai cuộc chiến tranh ở Việt Nam, về lãnh đạo Đảng, Nhà nước trả lời phỏng vấn báo chí nước ngoài, đặc biệt là Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Và khi đó, Viên Hồng Quang bắt đầu thử sức với những clip ngắn. Bản thân anh cũng rất bất ngờ khi clip xuất phát từ sở thích cá nhân đang trở thành hiện tượng trên mạng xã hội.
Khi hỏi về nguyên do nào khiến anh đam mê phục chế, tô màu cho những thước phim quý về Bác Hồ, anh chia sẻ: "Bố tôi là người lính, bố tôi không muốn tôi hiểu quá nhiều về đau thương của chiến tranh. Bố luôn kể về những chuyện đời thường, những câu chuyện giản dị. Đó là sự tò mò, cảm hứng của tôi về lịch sử, về những điều mà bố trải qua. Đó cũng là động lực cho tôi làm video đưa đến góc nhìn khác về lịch sử, góc nhìn rất giản dị đời thường".
Để thực hiện mỗi clip này, anh Quang đã mất rất nhiều thời gian do hạn chế vì điều kiện máy móc, thiết bị, vừa làm vừa nghiên cứu, vừa học. Clip phỏng vấn này, anh đã mất 1 tuần để hoàn thiện.
Bù lại, sau khi đăng tải trên mạng xã hội và các trang mạng khác, thước phim phục chế màu của anh đã thu hút được hàng nghìn lượt xem, bình luận và chia sẻ. Nhiều tài khoản dẫn lại đoạn phim của anh cũng nhận được nhiều sự tương tác của người xem.
Hầu hết các bình luận đều bày tỏ rằng đoạn phim phục chế của anh Quang gây ấn tượng mạnh mẽ cho họ về ánh mắt, phong thái tự chủ của Bác Hồ. Đây là một cách tiếp cận mới mẻ, thú vị cho người xem.
Điều đó cho thấy, với sự giúp sức của công nghệ AI, các đoạn phim đen trắng, phim chất lượng thấp sẽ được tái sinh thành một sản phẩm chất lượng tốt hơn, dễ tiếp cận người xem hơn, đặc biệt là giới trẻ - đối tượng vốn không mấy quan tâm tới phim tài liệu đen trắng.
Như vậy, việc áp dụng công nghệ hiện đại vào việc phục chế phim ảnh tài liệu có chất lượng thấp thành các bản phim có chất lượng cao, hình ảnh rõ nét, thích ứng với các nền tảng công nghệ số khác nhau cũng cho thấy xu hướng phát triển tất yếu của kỹ thuật điện ảnh. Số hóa một tác phẩm cũ không chỉ để gìn giữ tác phẩm như một bản sao hoàn hảo của chính nó trên nền tảng công nghệ mà còn đem lại cho nó một đời sống mới trong bối cảnh cuộc sống con người hiện đại.
Hơn hết, việc nỗ lực phục dựng một đoạn phim đen trắng của một cá nhân thuộc thế hệ 9X cũng cho thấy giới trẻ đã và đang dành cho lịch sử nói chung và về Chủ tịch Hồ Chí Minh nói riêng với một sự quan tâm, nghiên cứu, tìm hiểu một cách nghiêm túc./.