Trả hồ sơ vụ án lần 2 vì không đủ chứng cứ.
Tamnhin.net đã có loạt bài viết phân tích về những sai sót của các cơ quan tố tụng tỉnh Quảng Bình trong điều tra, truy tố các bị can nguyên là cán bộ Ban quản lý Dự án Môi trường và Biến đổi khí hậu TP Đồng Hới (BQLDA MT&BĐKH) về tội “Vi phạm quy định về đầu tư công trình xây dựng gây hậu quả nghiêm trọng” trong quá trình tổ chức thực hiện các gói thầu DH-3.1; DH/NC1 và tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” trong triển khai gói thầu DH/NT.03 - rà phá bom mìn vật nổ giữa BQLDA MT&BĐKH TP Đồng Hới với các đơn vị Quân đội.
Theo đó, sau khi hoàn thành công tác rà phá bom mìn, vật nổ, các đơn vị thi công đã bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư xây dựng các hạng mục công trình thì UBND tỉnh Quảng Bình tổ chức trưng cầu giám định lại toàn bộ dự án vì có đơn tố giác cho rằng đơn vị thi công làm khống khối lượng.
Quá trình giám định, cán bộ được trưng cầu giám định tư pháp vụ việc này là ông Nguyễn Phước Khoa, người không đủ điều kiện theo Luật Giám định Tư pháp và Luật Tố tụng hình sự. Hơn nữa, ông Khoa không thực hiện giám định thực tế, hoặc làm nhưng theo kiểu qua loa rồi đưa ra những con số với dòng chú giải: “giả định”, “tham khảỏ”, “nếu có”.
Đối với hai gói thầu DH-3.1; DH/NC1 Kết luận giám định do ông Nguyễn Phước Khoa ký đưa ra con số thiệt hại gần 6 tỷ đồng. Dựa vào Kết luận Giám định tư pháp này, các cơ quan điều tra, VKS quy kết 16 bị can, trong đó có 9 bị can thuộc BQLDA MT&BĐKH TP Đồng Hới và 7 bị can là sỹ quan Quân đội Nhân dân Việt Nam.
 |
| Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Bình tuyên trả hồ sơ vụ án lần 2 để điều tra bổ sung do không đủ chứng cứ. |
Đối với vụ án “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” tại gói thầu DH/NT.03 rà phá bom mìn vật nổ ở xã Bảo Ninh, tại phiên tòa sơ thẩm lần một ngày 30/9/2021, Toà án Nhân dân tỉnh Quảng Bình đã có Quyết định số 41/2021/HSST-QĐ về việc Trả hồ sơ để điều tra bổ sung 4 nội dung, gồm: điều tra làm rõ thiệt hại cụ thể do hành vi thiếu trách nhiệm của từng bị can thuộc BQLDA; điều tra bổ sung các tài liệu liên quan đến Giám định tư pháp, làm rõ năng lực, chuyên môn, tư cách pháp lý của Giám định viên tư pháp, xem xét các quy trình giám định tư pháp có diễn ra đúng quy định pháp luật không?
Tuy những yêu cầu điều tra bổ sung này chưa được thực hiện đầy đủ, đặc biệt là tư cách pháp lý cũng như năng lực, chuyên môn của giám định viên nhưng VKS tỉnh Quảng Bình tiếp tục truy tố các bị can nguyên cán bộ BQLDA ra tòa để xét xử về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.
Tại phiên tòa sơ thẩm lần 2 diễn ra từ ngày 17 đến ngày 20/12/2021, trên cơ sở tài liệu hồ sơ của vụ án, qua tranh luận công khai tại toà, Tòa án Nhân dân tỉnh Quảng Bình đã lần nữa tuyên trả hồ sơ cho VKS tỉnh Quảng Bình để điều tra bổ sung do chưa làm rõ được 4 nội dung như đã yêu cầu.
Trong đó nói rõ: Việc trưng cầu giám định viên tư pháp thực hiện theo vụ việc giám định chưa đảm bảo về kiến thức chuyên môn trong lĩnh vực cần giám định, chứng chỉ về năng lực, trình độ chuyên môn của giám định viên; phương pháp, máy móc, thời gian, lực lượng… thực hiện việc giám định; kết luận giám định mang tính giả thiết nên chưa có căn cứ để xác định thiệt hại và hậu quả đối với các hành vi mà các bị cáo đã thực hiện.
Sau khi ký kết hợp đồng, Thái Vĩnh Tính đã thuê nhóm người của ông Phùng Mạnh Lý thi công hoàn thành gói thầu và được BQLDA thanh toán số tiền 604.896.579 đồng. Khi hợp đồng kết thúc, chủ đầu tư không báo cáo có thiệt hại và hiện nay trên mặt bằng bàn giao, gói thầu xây lắp về xây dựng nghĩa trang xã Bảo Ninh đã hoàn thành, không có hậu quả xẩy ra.
Từ những phân tích trên, Hội đồng xét xử thấy thiếu chứng cứ để chứng minh giá trị tài sản mà bị cáo Thái Vĩnh Tính chiếm đoạt của BQLDA và hậu quả thực tế xẩy ra do hành vi thiếu trách nhiệm mà các bị cáo Nguyễn Văn Thuận, Trương Tấn Lâm, Nguyễn Anh Tuấn, Nguyễn Huỳnh Minh Tuấn, và Lê Văn Sỹ (nguyên cán bộ BQLDA) đã thực hiện.
Theo đó, Tòa án yêu cầu điều tra bổ sung 6 nội dung, gồm: trưng cầu Giám định viên hoặc tổ chức giám định có năng lực, trình độ chuyên môn nghiệp vụ giám định về rà phá bom mìn, vật nổ tiến hành giám định lại; điều tra xác định rõ hậu quả trực tiếp xảy ra do hành vi thiếu trách nhiệm của các bị can nguyên cán bộ BQLDA; điều tra làm rõ cơ quan Điều tra hình sự quân khu 4 đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can để điều tra đối với hành vi của bị cáo Thái Vĩnh Tính thực hiện chiếm đoạt tại gói thầu DH/NT.03 của BQLD…
Cơ quan điều tra và công tố vi phạm Luật Tố tụng?
Từ diễn biến vụ việc cho thấy, ngoài việc cơ quan điều tra, VKS tỉnh Quảng Bình sử dụng kết luận giám định tư pháp không đúng để điều tra, truy tố các bị can về tội “thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” thì còn có những biểu hiện thiếu khách quan, vi pham pháp luật Tố tụng hình sự. Trước hết là vi phạm về thẩm quyền điều tra, truy tố.
Trong vụ án này các bị can nguyên là cán bộ BQLDA bị điều tra truy tố cùng với bị can Thái Vĩnh Tính về hành vi “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”. Thời điểm này cơ quan Điều tra hình sự Binh đoàn 12-Bộ Quốc phòng đã và đang điều tra vụ án Thái Vĩnh Tính về hành giả mạo cấp bậc, chức vụ và sử dụng giấy tờ, tài liệu, con dấu giả của cơ quan nhà nước…
Ngày 28/4/2021, Cơ quan Cảnh sát điều tra hình sự Quân khu 4 đã có Quyết định bổ sung Quyết định khởi tố bổ sung vụ án “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” xảy ra tại các tỉnh Quảng Bình, Kon Tum, Phú Yên, và Ninh Thuận trong thời gian từ năm 2011 đến 2018 (trong đó có gói thầu DH/NT.03). Tuy nhiên, vụ án đang trong quá trình điều tra của cơ quan Điều tra Quân khu 4 thì Thái Vĩnh Tính bị Cơ quan Điều tra hình sự Công an tỉnh Quảng Bình khởi tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản”.
Như vậy, vụ án Thái Vĩnh Tính lừa đảo phải thuộc thẩm quyền điều tra, truy tố xét xử của cơ quan tố tụng Quân Khu 4 chứ không thuộc thẩm quyền điều tra của Cơ quan điều tra Công an Quảng Bình và đương nhiên không thuộc quyền kiểm sát điều tra và truy tố của VKS tỉnh Quảng Bình… Điều này được thể hiện rất rõ tại Công văn số 142/ĐTHS-ĐTV, ngày 14/5/2021 của VKS quân sự Quân khu 4 gửi Cơ quan cảnh sát điều tra công an tỉnh Quảng Bình đề nghị chuyển vụ án để điều tra theo thẩm quyền Quân đội.
Nội dung công văn ghi rõ: Trong vụ án trên, bị can Thái Vĩnh Tính đã có hành vi sử dụng con dấu, tài liệu giả của các cơ quan, đơn vị Quân đội, giả mạo cấp bậc Đại tá, chức Giám đốc Trung tâm dò tìm xử lý bom mìn vật nổ thuộc Tổng Công ty xây dựng Trường Sơn để thực hiện tội phạm, gây ảnh hưởng xấu đến danh dự và uy tín của Quân đội. Gói thầu rà phá bom mìn vật nổ DH/NT.03 là một trong 18 gói thầu rà phá bom mìn mà Cơ quan ĐTHS Quân đội phát hiện cùng một thời điểm và đang giải quyết, liên quan đến hành vi lừa đảo của bị can Thái Vĩnh Tính...
Căn cứ đề nghị này, ngày 18/5/2021 Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Quảng Bình đã có Công văn số 280/CV-PC03 đề nghị VKS tỉnh Quảng Bình chuyển toàn bộ hồ sơ vụ án cho Cơ quan Điều tra hình sự Quân khu 4 tiến hành điều tra theo thẩm quyền.
Vậy nhưng VKS tỉnh Quảng Bình không chuyển hồ sơ vụ án theo yêu cầu của cơ quan Điều tra hình sự Quân Khu 4 theo đúng quy định của Luật Tố tụng hình sự để đảm bảo nguyên tắc giải quyết một cách toàn diện đúng đắn vụ án cũng như đảm bảo nguyên tắc ‘một hành vi phạm tội không bị kết án hai lần”.
Việc các cơ quan điều tra, tố tụng ở Quảng Bình cố tình truy cứu trách nhiệm hình sự đối với cán bộ Ban QLDA về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” có nguy cơ hiện hữu gây oan sai cho nhiều công dân, nhiều sỹ quan trong Quân đội và đặc biệt ảnh hưởng nghiêm trọng đến uy tín của lực lượng Quân đội Nhân dân Việt Nam đã được gây dựng từ bao đời nay, làm mất lòng tin của Nhân dân đối với Quân đội, đối với Đảng và Nhà nước.
Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi và kịp thời thông tin đến bạn đọc về những diễn biến mới cũng như những vấn đề cần tiếp tục được làm sáng tỏ trong vụ án này./.
