Hàng trăm nghìn khối đất đổ thải được đưa từ khu vực thi công Trung tâm hành chính xã Ba Trang (huyện Ba Tơ, Quảng Ngãi) ra ngoài, san lấp lên đất vườn, canh tác của các hộ dân sống lân cận gây nguy cơ sạt lở, vùi lấp dòng chảy. Điều đáng nói, công trình Trung tâm hành chính xã này được phê duyệt khẩn cấp cũng vì nguyên nhân ...sạt lở.
Xã Ba Giang (huyện Ba Tơ, Quảng Ngãi) là khu vực bị đe dọa bởi sạt lở núi. Mùa mưa lũ, tình trạng sạt lở tại đây diễn biến cực kỳ nguy hiểm. Trụ sở UBND xã, trường học và nhiều nhà dân nằm trong khu vực đặc biệt nguy hiểm.
Trên cơ sở đó, UBND tỉnh Quảng Ngãi quyết định đầu tư 130 tỷ đồng xây dựng Trung tâm hành chính mới của xã Ba Giang và chia làm 02 giai đoạn. Dự án do UBND huyện Ba Tơ làm chủ đầu tư.
Giai đoạn 1 có mức đầu tư khoảng 77 tỷ đồng, chỉ định thầu theo diện khẩn cấp cho Công ty TNHH xây dựng Thành Đạt thực hiện. Giai đoạn 2 của dự án có giá trị xây lắp gần 50 tỷ đồng, Công ty Thành Đạt cũng là đơn vị trúng thầu.
 |
| Công trường thi công Trung tâm hành chính mới xã Ba Giang, huyện Ba Tơ, tỉnh Quảng Ngãi. |
Trong quá trình xây dựng, đơn vị thi công phải san gạt núi để lấy mặt bằng. Việc này làm phát sinh một lượng đất thải khổng lồ. Theo quy định, đất thải phải được chở đến nơi tập kết đã được phê duyệt từ trước. Thế nhưng đơn vị thi công dự án lại thực hiện theo kiểu… tiện đâu đổ đó.
Theo phản ánh của người dân xã Ba Giang, đơn vị thi công chọn những nhà dân có vườn rộng để liên hệ xin đổ đất thải. Chỉ cách vị trí dự án chưa đầy 500m nhưng có đến 3 bãi đất thải. Hầu hết các hộ dân này có vườn giáp cận với suối Nước Lô.
Ghi nhận vào ngày 1/4, hoạt động san lấp tại bãi đất này vẫn đang diễn ra. Một khối lượng đất thải khổng lồ đang lấn dần ra phía dòng suối.
Hộ ông Phạm Văn Tân cùng một vài hộ dân khác nằm ngay bên cạnh đường dẫn qua cầu treo Nước Lô. Chỉ tay sang phía vườn hàng xóm, ông Tân nói: “Bên kia là đất của Phạm Văn Phát, bên này là của mình. Công ty họ ra nói cho họ đổ để mình nâng vườn lên, không có lấy tiền, còn hỗ trợ cho mình 6 triệu để làm lại cái nhà này.”
 |
| Đất thải từ công trình đổ ra nhiều hộ dân lân cận, cạnh bên đường dẫn ra cầu treo suối Nước Lô. |
Đi một vòng quanh khu vực, phóng viên ghi nhận một khối lượng đất đắp khổng lồ ước chừng lên đến hàng ngàn khối được đổ, lu lèn với chiều cao tính từ bờ suối lên đến cả chục mét. Phía giáp với đường ra cầu Nước Lô thì đất tràn lèn lên tấm lưới B40 được rào trước đó, như chực chờ bung, đổ ra ngoài.
Ở phía bờ suối, hàng cau vốn dĩ trước đây ông Tân trồng ở bờ đất thì nay đã bị vùi gốc hơn 1 mét, thân cây đổ ra hướng suối theo đất. Có thể thấy từ hàng cau này ra đến mép đất giáp bờ suối là thêm vài mét nữa.
 |
| Đất thải công nống lưới rào, chực chờ đổ ra đường. |
Nhà ông Tân trước đây ra vào theo lối dẫn ra cầu treo, hiện giờ vì đất đổ mới san lấp đã cao hơn mặt đường đến hàng mét nên không thể đi theo lối đó. Trong khi phía trước, lối ra đường chính ông Tân đã cho con làm nhà. “Người đồng bào tối kỵ việc đi chui dưới nhà sàn, sắp tới mình hỏi xã xin ngỏ ra trên cái đất hồi xưa lấy của mình làm Nhà học tập cộng đồng xem có xin được không” - Ông Tân nói thêm.
Mặc dù đã được lu lèn nhưng không điều gì có thể đảm bảo rằng số đất được đắp mới này sẽ không bị cuốn sạt ra suối khi có mưa lớn.
 |
| ...tràn ra bờ suối, các hàng cau trồng sát bờ đất cũ đến vài mét. |
Anh Phạm Văn Hồng, một hộ khác cũng có vườn sát bên suối được nhà thầu thi công đem đất này ra đổ. Anh Hồng cho biết: “Đất vườn nhà mình đổ nâng lên từ nắm ngoái, từ chỗ công trình chỗ xã kìa, chỗ công ty của bà X. gì làm đó! Ở gần nên họ đổ cỡ 1 tháng thì được mặt bằng như vầy, mà đợt mưa vừa rồi bị sạt, kéo đất ra suối nên giờ mình phải cắm thêm cây gỗ để giữ”.
Khi được hỏi mình xin như thế nào thì được biết: “Họ làm giấy xin xã, rồi công ty họ đổ đất cho mình thôi. Ban đầu xã không cho nhưng mà sau đó..." (không nghe rõ) - a Hồng bỏ lửng câu nói.
 |
| Tại khu đất của mình, Phạm Văn Hồng đang cắm thêm các cây gỗ để chống việc đất trôi ra suối. |
Mùa mưa, suối Nước Lô thường xuyên xuất hiện lũ lớn. Một khối lượng đất thải lớn lại lấn dòng suối nên nguy cơ sạt lở chắn dòng suối luôn hiện hữu. Cầu treo Nước Lô cũng nằm trong vùng có nguy cơ bị sạt lở đe dọa.
Đại diện lãnh đạo UBND huyện Ba Tơ - Chủ đầu tư dự án thông tin cho biết, có nhiều vị trí được phê duyệt làm bãi thải trong quá trình thi công dự án, tuy nhiên khi doanh nghiệp đổ đất thải sẽ có… rơi rớt.
Đối với phản ánh bãi thải tại cầu treo Nước Lô là trái phép, lãnh đạo huyện cho biết sẽ cho kiểm tra lại. “Tôi sẽ cho kiểm tra các bãi thải, lập biên bản xem chỗ nào đúng, chỗ nào không đúng. Chỗ nào không đúng sẽ phải xử lý. Tuần sau huyện sẽ thông tin cụ thể”./.
